(Geçen sayıdan devam)

Aslan hamedim gelir geriden

Yüreklerin yağlarını eriten,

Kara taşa (göv) harbiyi yürüten

Cıdayı sallayan geldi Beydili

Höşanında der ki ben böyle gördüm

Maşallah dedim de salavat verdim

İkindi vaktinde köprüye geldim,

Cıdayı sallayan geldi Beydili

Türkmen Ozanı

Toplandık aşiret geldik Culap’a

Firuz (l) Bey'in bendi (2) başbent değil mi?

Emrolundu, beyler kondu yan yana

Hacı Ali'nin (3)yurdu Seylan değil mi?

Hacı Ali'den aşağı Budak (4) dizildi

Bent sahibi ismi ismine yazıldı

Orada Berk Ağa'nın (5) keyfi bozuldu

Torunların (6) yurdu Şirvan değil mi?

Yer verildi Ulaşlı Beyi'ne

Oda kondu Berk Ağa'nın sağına

Firkat geldi Akçakale dağına

Bayındır'ın (8) yurdu Koncan değil mi

Dedem oğlu haymaların kurulsun

Dövülsün kahveler harbi çağrılsın

Açılsın bayraklar mehter kurulsun

Abdalların yurdu ören değil mi?

Dedemoğlu'nun da şiirinden anlaşıldığı gibi, Türkmenler bir düzen dahilinde Culap mıntıkasına ve Culap suyu kenarına yerleşmişlerdir. Bu yerleşme şekli Türkmen oymak beylerinin sosyal mevki, aşiret içindeki durumlarına göre tertiplenmiştir. Firuz Bey aşiretin başkanıdır. Başkent hususiyle Firuz Bey'e ait olacaktır. Dedemoğlu’nun şiirinden anladığımıza göre bu yerleşme şekline yalnız Berk Ağa memnun olmamış gözüküyor. Berk Ağa, Güneç ve Kazlı oymaklarının başkanıdır. Bu bakımdan Firuz Bey'den sonra ikinci bende kendisinin konmasının gerektiğine inanmış idi. Diğer oymaklar bu tertibi olduğu gibi kabullenmişlerdir.

Türkmen aşireti büyük oymaklardan ibarettir. Bu oymakları aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz.

1- Araplı 11 -Kürdülü

2- Bekmişli 12- Encürlü

3- Güneç 13- Yağmurlu

4- Karaşıhlı 14- Çayrazlı

5- Kazlı 15- Ceritli

6- Kadirli 16- Mürselli

7- Ulaşlı 17– Karakeçili

8- Bayındır 18– Karakoyunlu

9- Şarkevli 19– Savcılı

10- Birelli-Emirli

Bu oymaklar ayrıca kendi aralarında da dallara ayrılmışlardır. Culap havalisine yerleşen Türkmenlerin bu on dokuz oymağı daha sonraları Culap’tan ayrılmış, Anadolu’nun değişik çevrelerine yerleşmişlerdir. Otuz altı bin hanede Firuz Bey'le birlikte tekrar Horasan'a dönmüşlerdir.

Bugün, Oğuzeli ilçesine bağlı, güney sınırımızın bir bekçisi olan bu köylerde genellikle Türkmenler yaşarlar. Yukarıda sıraladığımız on dokuz oymaktan ancak on iki tanesi bugünkü yaşadıkları topraklara yerleşmiş kalmışlardır. Türkmenlerin bu on iki oymağından altı tanesi Elbeyli ve Doğanpınar bucağının köylerine, altı tanesi de Barak (Karkamış) bucağı köylerine yerleşmişlerdir.

Elbeyli ve Doğanpınar (Haral) bucaklarına yerleşen oymaklar:

1-Araplı

2-Bekmişli

3-Güneç

4-Karaşıhlı

5-Kadirli

6-Kazlı

Barak topraklarına yerleşen oymaklar:

1-Bayındır

2-Kürdülü

3 -Ulaşlı

4 -Encürlü

5-Yağmurlu

6-Çayrazlı

Diğer Türkmen oymaklarından, Karakoyunlu, Savcılı oymakları da Gaziantep’in kuzey ve batı çevrelerindeki bazı köylere yerleşmişlerdir.

Türkmenlerin bir kolu olan Birelli oymağı da Oğuzeli ilçesinin Elbeyli bucağı Merkezi Alimantar köyüne yerleşmişlerdir. Alimantar köyündeki Birellilerin ileri gelen ailelerine Hürşit Ağalar-Kördeveler denmektedir. Bunların ileri gelen şahsiyeti olan aynı köyde oturan Gazi Kördeve, çevrede sevilir ve sayılır oda sahibidir.

Türkmenlerin diğer oymaklarına gelince, bunlardan:

1- Mürselli oymağı, Hatay ilimizin dolaylarına yerleşmişlerdir. Reyhanlı Beyleri diye tanınırlar. Hatay anavatana kavuşmazdan önce bağımsız bir cumhuriyet iken Cumhurbaşkanı Mürselli oğullarından Tayfur Sökmen idi. Bu oymak Hatay ili dolaylarında büyük bir değere sahiptir.

2- Karakeçililerin en yakın kolu Elbeyli bucağına bağlı Kemmüm köyünde otururlar bunlara Alibayram Uşağı (Oğulları) denir. Soyadı kanunu çıktığında Albayram soyadını almışlardır. Bu oymağın diğer bir kolu Urfa’nın Suruç ilçesi köylerine yerleşip kalmışlardır.

3- Savcılılar ve Karakoyunlular daha sonraları Culap'tan ayrılmış, Anadolu’nun batı kesimine göçmüşlerdir. Aydın, Söke, Denizli, Muğla dolaylarına yerleşmişlerdir. Elan bir kısmı çobanlıkla iştigal ederler. Yerli halk bunlara yörük diye hitap eder.

Gaziantep çevresine yerleşen Savcılıların ileri gelen kişilerinden ve Gaziantep Millî Mücadelesi'nde büyük yararlılıklar gösteren ve Millî Eğitimimize büyük bağışlarda bulunan Dayı Ahmet Ağa'yı burada anmak ve hatırlamak gerekir.

Ve kıymetli halk şairimiz Zeki Savcı'da bu oymaktandır.

4- Karakoyunlular, bunların bir kısmı Gaziantep’e yerleşmişlerdir. Daha önceleri devecilikle uğraşırlardı.

5- Ceritliler, bunlar da Anadolu’ya göçmüş Türkmen oymağıdır. Ankara havalisinde Ceritlilere çok rastlanır. Bir ara M. Ali Ceritoğlu adında millet vekilleri bile var idi.

Barak ve Elbeyli çevresine yerleşmiş Türkmen oymakları ayrıca kendi aralarındada kollara ayrılırlar.

Baraktaki dallar: İnalogulları, Taburlar, Tiryakiler, İsalılar, Çokşuruklular, Çakıroğulları, Kasımlılar, Kahramanlılar, Karakozaklılar, Göğe bakanlar ve Mahmutlular dallarına ayrılırlar.

Elbeyli ve Doğanpınar bucaklarına yerleşen Türkmen oymakları ise aşağıda sıralanan dallara ayrılmışlardır.

1- Güneç oymağı:

A- Musullular

B- Bedirliler

C- Azzanlılar

D- Hamzalılar

2- Araplı oymağı:

A- Ebuz eytliler

B- Hacı Mahliler

C- Cumaoğulları

D- Çözen Oğulları

E- Kabaali Oğulları

F- Polat Oğulları

G- Urumlu Oğulları

I- Hamet Oğulları

(DEVAM EDECEK)