1898’de Gaziantep’te doğdu. Babası bu şehrin eski ailelerinden Küllüzâde Abdurrahman Efendi, annesi de yine Gaziantep’in eski ailelerinden Bayramzâde Fatma Hanım'dır. Her ikisi de kırk beş yaşlarına varmadan öldüler. Ömer Asım, babası öldüğü zaman sekiz, annesi öldüğü zaman on altı yaşında idi.
Ömer Asım Aksoy, ilk ve orta öğrenimini Antep’te, yüksek öğrenimini İstanbul Hukuk Fakültesi'nde (1925-1928) yaptı.
Görevleri: Halep ve Antep’te posta ve telgraf memurluğu, Gaziantep Ticaret İdadisi'nde Türkçe öğretmenliği (1916-1919), Gaziantep savunmasında askerî hizmet (1920-1921), Gazisancak ve Halkdili gazetelerinde yazı işleri müdürlüğü, Gaziantep Lisesi'nde, Amerikan Koleji'nde Türkçe öğretmenliği, Halk Mektebi Müdürlüğü (1921-1925), Nizip Savcılığı (1928-1930), Gaziantep’te avukatlık, lise edebiyat öğretmenliği, C.H.P. İl Yönetim Kurulu Başkanlığı, Halkevi Başkanlığı (1930-1935), Gaziantep milletvekilliği (1935-1950), Türk Dil Kurumu Yönetim Kurulu üyeliği, kol başkanlığı (1941-devam etmektedir) ek olarak Genel Yazmanlık (1963-devam etmektedir).
Dil Kurumunda Başkanı Bulunduğu Kollarca Hazırlanmış ve Basılmış Eserler:
Tanıklarıyla Tarama Sözlüğü I |
1943 |
Tanıklarıyla Tarama Sözlüğü II (A-İ) |
1945 |
Tanıklarıyla Tarama Sözlüğü III (K-Z) |
1952 |
Tanıklarıyla Tarama Sözlüğü IV |
1957 |
Tarama Sözlüğü I (A-B) |
1963 |
Tarama Sözlüğü II (C-D) |
1965 |
Söz Derleme Dergisi 6 |
1952 |
Söz Derleme Dergisi 5 |
1957 |
Derleme Sözlüğü I |
1963 |
Derleme Sözlüğü II |
1965 |
(FOTOĞRAF)
ÖZEL ÇALIŞMALARIYLA HAZIRLADIĞI VE DİL KURUMU YAYINLARI ARASINDA ÇIKAN ESERLERİ:
Deyimler, Takım sözler, Meşhur sözler (Belleten 5-6’dan ayrıbasım) |
1940 |
Gaziantep Ağzından Atasözleri |
1941 |
Gaziantep Ağzı I |
1945 |
Gaziantep Ağzı II |
1945 |
Gaziantep Ağzı III |
1946 |
Şeyh Ahmet ve Nazmü'l-Leal (Belleten 1959’dan ayrıbasım) |
1960 |
Dürrünnizam ve Nazü'l-Cevahir (Belleten 1960’dan ayrıbasım) |
1960 |
Anayasa Sözlüğü |
1961-1962-1962 |
Dil Üzerine |
1962-1964 |
Mütercim Asım |
1962 |
Anayasanın Dili (Belleten 1963’dan ayrıbasım) |
1964 |
Yeni İmlâ Kılavuzu (Önsöz) (Ayrıbasım) |
1964 |
Atasözleri ve Deyimler |
1965 |
Dil Kurumu Dışında Basılmış eserleri:
İki Damla Gözyaşı (Ağıt) |
1918 |
İmlâmıza, Sarf Nahvimize Dair |
1922 |
Tahrir ve Edebiyat Dersleri |
1924 |
Gaziantep Dilinin Tetkiki |
1933 |
Hasip Dürrî |
1933,1959 |
Gaziantep Eti Eserleri |
1934 |
Öztürkçe Dersleri |
1935 |
Gaziantep Halkevi Broşürü (Başkanlığındaki bir kuru ile) |
1935 |
G.antep Ağzında Sintaks Araştırmaları |
1936 |
En Lüzumlu Kelimeler |
1936 |
Güneş-Dil Teorisi ve III. Dil Kurultayı |
1937 |
Aydî Divanı |
1937,1954 |
Halkevi Konuşmaları |
1938 |
Hasırcıoğlu Ağa |
1941 |
Hasan Aynî ve Nazü'l Cevahir |
1959 |
Atatürk ve Dil Devrimi (Milli Eğitim Bakanlığınca) |
1963 |
Kendi biyografisini yazmışsa da bastırmamıştır. Yaptığı kara kalem ve suluboya tablolar, yakınlarının evinde asılıdır. Çizdiği Velet Çelebi portresi, Türk Dili dergisinin Haziran 1953’te çıkan 21. sayısında çıkmıştır.
Üçü oğlan biri kız dört çocuğu; beşi oğlan, biri kız altı torunu vardır. 1932 yılında geçirdiği ameliyatta bir böbreğini kaybetmiştir.
ÖMER ASIM AKSOY AİLESİNE AİT ŞECERE
(SOY AĞACI)
Not: Asılları Küllü köyünden gelmedir.